آزاد‌سازی واردات گوشی‌های همراه «آیفون» با سود بازرگانی ۹۶ درصدی که روز گذشته به تصویب هیئت دولت رسید، شاید نوعی دستاوردسازی برای دولت چهاردهم قلمداد شود، چراکه این روز‌ها انتقادات بسیاری به عملکرد ضعیف دولت وفاق در ۱۰۰ روز نخست شروع به کارش می‌شود.
کنشگران این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا واردات کالای لوکس مانند گوشی آیفون در شرایط فعلی اقتصادی که دولت پزشکیان به بهانه کمبود منابع ارزی می‌خواهد بنزین را گران کند و ۳ میلیارد دلار از ارز ترجیحی واردات کالا‌های اساسی را کاهش دهد، ضروری است؟ ضمن اینکه این مصوبه خلاف نظر رهبری در خصوص ممنوعیت واردات کالا‌های لوکس امریکایی است که در سال ۱۳۹۹ به دولت دوازدهم تذکر داده شد.
رهبر انقلاب در شهریور‌ماه ۱۳۹۹ در دیدار هیئت دولت دوازدهم فرمودند: «واردات بی‌رویه چیز خیلی خطرناک و مهمی است. گاهی اوقات این واردات، واردات لوکس است، یعنی هیچ نیازی به آن نیست. شنیده‌ام که برای واردات یک نوع گوشی لوکس امریکایی در سال ۹۸، حدود نیم میلیارد دلار – این‌جور گزارش شد به ما- مصرف شده است! البته بخش خصوصی این کار را می‌کند، منتها باید دولت جلوی این را بگیرد.» پس از دستور رهبر انقلاب، دولت وقت جلوی رجیستر شدن گوشی‌های آیفون گرا‌قیمت را گرفت و این ممنوعیت سبب کاهش فشار به بازار ارز شد، تا زمانی که دولت سیزدهم روی کار آمد و از ابتدای پاییز ۱۴۰۱ واردات آیفون ۱۴ به بالا به شکل تجاری و مسافری به کشور ممنوع شد. این تصمیم باعث شد قیمت آیفون ۱۳ به دلیل داشتن رجیستری و گارانتی از آیفون ۱۴ و ۱۵ قاچاق گران‌تر شود و عده‌ای ترجیح دهند با پول کمتر از آخرین تکنولوژی موجود استفاده کنند و در کنار آن با استفاده از یک موبایل ارزان‌قیمت سیم‌کارت خود را فعال کنند و با جدیدترین مدل آیفون به اینترنت یک موبایل ارزان متصل شوند و کار‌های خود را پیش ببرند.
در این سال‌ها درباره علت ممنوعیت واردات کالا‌های لوکس مثل اپل اینگونه توضیح داده شد؛ در شرایطی که درگیر جنگ اقتصادی و کمبود منابع ارزی هستیم و برای تأمین ارز مورد نیاز کالا‌های اساسی و دارو مشکلاتی داریم، منطقی نیست که ما برای واردات کالا و از جمله گوشی‌های لوکس ارز نیمایی مصرف کنیم. در این سال‌ها ذی‌نفعان هرازگاهی موضوع رجیستری آیفون را مطرح می‌کردند و به بهانه اینکه با ممنوعیت واردات دولت ضرر کرده و قاچاقچیان سود کلان به جیب زده‌اند به دنبال آزاد‌سازی مدل‌های جدید گوشی آیفون بودند.
پیش از این سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ابتدای شروع به کار خود درباره رجیستری گوشی‌های تلفن همراه اپل گفته بود که تصمیم‌گیری درباره رجیستری آیفون ۱۴ و ۱۵ در حوزه وزارت صنعت، معدن و تجارت است که پیگیری می‌کنیم و منتظر می‌مانیم تا ببینیم چه اتفاقی می‌افتد.
مشکل رجیستری آیفون حل شد
به‌رغم تذکر صریح رهبر انقلاب در خصوص ضرورت جلوگیری دولت از واردات کالای لوکس امریکایی در سال ۱۳۹۹ که به ممنوعیت واردات گوشی‌های آیفون گرانقیمت منجر شد، دولت پزشکیان دیروز تصمیم گرفت واردات گوشی آیفون را آزاد کند.
روز گذشته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از حل مشکل رجیستری گوشی‌های آیفون خبر داد و گفت: جزئیات و آیین‌نامه مرتبط با واردات آیفون در کوتاه‌ترین زمان ممکن اعلام خواهد شد.
به گزارش ایسنا، سید ستار هاشمی با انتشار پستی در یک شبکه اجتماعی اظهار کرد: مشکل رجیستری آیفون با تدبیر دولت وفاق، حمایت رئیس‌جمهور و پیگیری فعالانه وزارت ارتباطات حل شد. معتقدم با کار کارشناسی، ایجاد وفاق، بدون هیاهو و غوغاسالاری می‌توان سایر مشکلات فضای مجازی و مطالبات مردم را حل کرد. به گفته او با مصوبه دیروز هیئت دولت و رفع ممنوعیت که با همراهی معاون حقوقی رئیس‌جمهور و وزیر صمت حاصل شد، جزئیات و آیین‌نامه مرتبط با واردات آیفون در کوتاه‌ترین زمان ممکن اعلام خواهد شد. با مصوبه هیئت وزیران و ابلاغ رسمی معاون اول رئیس‌جمهور، سود بازرگانی واردات گوشی‌های تلفن همراه آیفون ۹۶ درصد تعیین شد.
در پی انتشار این خبر برخی از صاحب‌نظران با انتقاد از این مصوبه دولت در گفتگو با رسانه‌ها گفتند: حتی اگر دستور رهبری هم نبود، دولت پزشکیان که به بهانه کمبود منابع ارزی می‌خواهد بنزین را گران کند و ۳ میلیارد دلار از ارز ترجیحی واردات کالا‌های اساسی را کاهش دهد که به گرانی گوشت، مرغ، لبنیات، روغن و سایر ارزاق عمومی خواهد انجامید، نباید تصمیماتی اتخاذ کند که سبب افزایش مصارف ارزی کشور، آن هم برای واردات کالا‌های لوکسی شود که قشر محدودی از جامعه متقاضی آن هستند. قطعاً اکثر جامعه ایران آنقدر پول ندارند که ۵۰ میلیون تومان صرف خرید گوشی آیفون کنند و این مصوبه دولت صرفاً به نفع سوپرمیلیاردرهاست.
علاوه بر این روز گذشته با انتشار این خبر در کمتر از دو ساعت، قیمت آیفون ۱۶ پرومکس که ۹۳ میلیون تومان بود با ۸ میلیون تومان افزایش به ۱۰۱ میلیون تومان رسید. ضمن اینکه با توجه به لایحه بودجه سال آینده، تعرفه گمرکی ۹۶ درصدی این گوشی‌ها به ۱۱۱ تا ۱۲۶درصد افزایش خواهد یافت. همچنین برخی در فضای مجازی تعرفه ۹۶ درصدی واردات را به شوخی گرفتند و اعلام کردند در واقع یک آیفون برای خودتان می‌خرید و یکی هم برای دولت.
ذی‌نفعان باید موافقت خود را اعلام کنند
مصوبه دیروز دولت شبیه مصوبه واردات خودرویی بود که در دولت قبل به تصویب رسید، اما با تعرفه ۹۶ تا ۹۸درصدی عملاً واردات خودرو به دست‌انداز کمبود ارز افتاد. موضوع واردات گوشی آیفون از سوی دولت به نظر می‌رسد به نوعی دستاوردسازی برای دولت وفاق است، زیرا این روز‌ها برخی از عملکرد ضعیف دولت در ۱۰۰ روز نخست شروع به کارش انتقاد کرده و دولت را زیر سؤال برده‌اند. در این خصوص دبیر کنگره موبایل ایران در واکنش به خبر آزاد‌سازی واردات گوشی‌های آیفون گفت: اجرای این مصوبه ذی‌نفعان دیگری از جمله ستاد مقابله با قاچاق کالا و ارز، بانک مرکزی و … را دارد که باید موافقت خود را با آن اعلام کنند.
محمدرضا عالیان در گفتگو با ایسنا تصریح کرد: به نظر می‌رسد کاری شبیه به واردات خودرو‌های دست دوم صورت گرفته، اما برای اجرای آن هنوز باید منتظر باشیم. باید این نکته را در نظر گرفت که با تعیین تعرفه بالای ۴۰ درصد، رفع ممنوعیت فایده‌ای ندارد و خرید کالای قاچاق به‌صرفه‌تر است. همین حالا هم خیلی از مصرف‌کنندگان با روش‌هایی که می‌دانند از موبایل آیفون استفاده می‌کنند. در مجموع این مصوبه اتفاق خوبی است، اما باید منتظر مدل اجرای آن باشیم.
